برای تحقق بودجه مبتنی بر مالیات نیازمند جهاد در مدیریت هزینه ها هستیم

به گزارش نبض تجارت و به نقل از روابط عمومی بیمه "ما" به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل بیمه مرکزی ج.ا.ا، وزیر امور اقتصادی و دارایی که در همایش نقد و بررسی طرح قانونی مالیات بر عایدی سرمایه سخن می گفت، ضمن  تقدیر از زحمات کارکنان و مدیران سازمان امور مالیاتی کشور که در شرایطی دشوار، متکفل مسئولیت مهم جایگزنی بودجه مبتنی بر مالیات به جای بودجه مبتنی بر نفت شدند، اظهار داشت: در سال گذشته که کشور درگیر سومین سال جنگ تحمیلی اقتصادی و فراگیری ویروس کرونا بود، همکاران ما در سازمان امور مالیاتی با اتخاذ تدابیر ویژه و تلاش منحصر بفرد، توانستند علاوه بر آنچه قانونگذار تکلیف کرده بود، به میزان بیشتر و البته بدون اعمال فشار بر اقشار منضبط و مؤدیان خوش حساب، ۱۰۷ درصد رقم مصوب را تحقق ببخشند.
وزیر اقتصاد ادامه داد: من همچنین به مؤدیان عزیز هم تبریک می گویم که کم کم دارند به مقوله مالیات، به چشم دیگری نگاه می کنند و آن را برای خودشان "زهر" تلقی نمی کنند و بلکه آن را داروی شفابخشی میدانند که می تواند سلامتی بودجه و روابط دولت – مردم را به دنبال داشته باشد.
دژپسند گفت: من گاهی در سفرهای استانی در صبحت با مدیران کل امور مالیاتی استان ها، از مؤدیانی یاد می کنم که خودشان مصر به عمل به تکالیف قانونی خودشان در موعد مالیاتی مقرر هستند و این فرهنگ خوشبختانه و بتدریج در حال توسعه است.
وزیر اقتصاد در ادامه با اشاره به موضوع همایش یعنی " نقد و بررسی طرح قانونی مالیات بر عایدی سرمایه" و طرحی که در همین ارتباط در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است، اظهار داشت: البته ما در ارتباط با این موضوع، در وزارت اقتصاد، دیدگاهی داشتیم و به همین خاطر حاضر نشدیم موضوع "مالیات بر عایدی سرمایه" را بصورت جداگانه ارائه بدهیم و به همین خاطر مجموعه کاملی را تدوین و سال گذشته در قالب لایحه ای تقدیم دولت کردیم که با اصلاحات مختصری تصویب شد اما به علت تقارن با بررسی بودجه ۱۴۰۰ و در ادامه، مصادف شدن آن با اواخر کار دولت، از دستور خارج شد و در نوبت بررسی قرار گرفت و امیدواریم در ابتدای دولت سیزدهم، بررسی و تصویب شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اینکه بخش قابل توجه معافیت های مالیاتی، برگرفته از فرهنگ نفتی است اظهار داشت : فرهنگ‌ وابستگی به درآمدهای نفتی باعث شده در ارتباط با معافیت ها بی حساب و کتاب تصمیم گیری کنیم .
وی در ادامه گفت: برخی معافیت های مالیاتی از جمله در خصوص شرکت های دانش بنیان و مناطق محروم در بازنگری قوانین مالیاتی باید حفظ شوند اما بقیه باید ساماندهی شوند.
دکتر دژپسند با اشاره به معافیت مالیاتی بخش عمده ای از فعالیت های اقتصادی کشور گفت: نباید ۴۰ درصد GDP کشور، مشمول معافیت باشند و در این زمینه حتماً باید اصلاحات اساسی به عمل آید.
 دژپسند با اشاره به اینکه،  سال ۱۳۹۹ تجربه سخت اما بسیار خوبی از انقطاع بودجه از درآمد نفت بود اظهار داشت: از ۵۷۱ هزار میلیارد تومان هزینه های بودجه کشور در سال ۱۳۹۹ فقط ۱۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان از محل درآمدهای نفتی تأمین شد و این تجربه با ارزشی است که  نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد.
وی در ادامه، تداوم این تجربه در اقتصاد کشور در سال‌های آینده را امکان پذیر دانست و  گفت؛ به نظرم حتی اگر امکانش فراهم شد، نباید به نظام بودجه مبتنی بر نفت برگردیم. در سه ماه ابتدایی سالجاری، همزمان با محرومیت از درآمدهای نفتی و بعضی بدرفتاری ها که موجب شده است هنوز وصولی از عرضه اوراق هم به درستی شکل نگیرد، همکاران مالیاتی ما، متناسب با اسلوب قانونی و اخلاقی، توانستند ضمن ایفای حقوق دولت با یک رشد مناسب و حتی مطلوب، بخشی از هزینه های دولت را تأمین کنند.
 وزیر اقتصاد که در همایش نقد و بررسی قانون مالیات بر عایدی سرمایه و در جمع کارشناسان و صاحبنظران مالیاتی کشور سخن میگفت در ادامه افزود: در قانون مالیات بر عایدی سرمایه سعی کردیم ساز و کارهای شناسایی انسداد و فرار مالیاتی ، ساز و کار های شناسایی مودیان مالیاتی و ساز و کار به جریان انداختن فعل و انفعالات و رفتارهای اقتصادی در وصول حقوق دولت را به عنوان جزو اساسی این اصلاحات در نظر بگیریم و هدف دولت از اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، مالیاتی است که در آن هم بحث اصلاح معافیت ها دیده شده و هم مدل‌سازی مناسب همراه با تکامل ابزارها و شیوه ها در آن به شکل کامل دیده شده است.
دژپسند ضمن تأکید بر نفی سطحی نگری در فرآیند تدوین و سپس اجرای قوانین در کشور خاطر نشان کرد: در بحث تدوین و یا اصلاح قوانین مالیاتی نباید و نمی توانیم سطحی نگر باشیم، و در این زمینه پیش آگاهی نقش مهمی دارد و به همین دلیل در لوایح پیشنهادی نیز دوره زمانی برای پیش آگاهی در نظر گرفته ایم .
وزیر اقتصاد در ادامه سخنانش ًمن تأکید بر تأثیرات مثبت اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه در انتقال نظام مالی کشور از بودجه نفتی به بودجه بدون نفت، اظهار داشت: هدف مهم ما انتقال از بودجه مبتنی بر درآمد های نفتی به بودجه مبتنی بر درآمد های مالیاتی است،  که در این انتقال باید جامع نگری کنیم و از تجربه دنیا نیز درست استفاده کنیم اما این کفایت نمی کند که به عمق جامعیت، اجرایی بودن و عدالت گستری این قانون توجه نکنیم و باید تمام این ملاحظات در نظر گرفته شود تا در حق هیچ کسی ظلم نشود.
دژپسند در ادامه گفت: بحث مهم دیگر در این رابطه بحث چگونگی نرخ گذاری است چرا که بر اساس قانون اساسی نرخ مالیات را قانون‌ گذار تعیین می کند که در این راستا نرخ می تواند ثابت باشد یا اینکه متناسب با گروه‌های کالایی در نظر گرفته شود یا متناسب با طبقات درآمدی و یا متناسب با شرایط تورمی و یا غیر تورمی تعیین شود، اما آنچه مهم است این است که این نرخ گذاری مالیاتی برای دوره ای از اقتصاد است که ثبات بر اقتصاد کشور حاکم است.
وی خاطر نشان کرد: باید توجه داشت که در تدوین این قانون نباید با عجله و شتاب زدگی عمل کنیم و  باید عمق بخشی داشته باشیم، چون اگر شتاب‌زده عمل کنیم و شکست بخوریم، ممکن است برای همیشه این قانون غیرقابل اجرا شود.
وی در ادامه و با تأکید مجدد بر تأمین منابع مالی دولت از درآمدهای سالم و پایدار اظهار داشت: شک نکنیم دیر یا زود باید به سراغ درآمدهای سالم، تمیز و پایدار برای تأمین مالی هزینه‌های دولت برویم و اینکه هزینه ها را رها کرده و انتظار بودجه بدون نفت را داشته باشیم خیال خام است.
وزیر اقتصاد در ادامه سخنانش،  وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی را چالشی بزرگ برای اقتصاد کشور در آینده، برشمرد و اظهار داشت: وقتی به ساختار بودجه توجه می‌کنیم متوجه می‌شویم که به نوعی به فرهنگ نفتی مرتبط شده است شاید بهترین کار دولت سیزدهم در سال اول این است که بودجه‌ریزی بر مبنای صفر را تجربه کند و فلسفه وجودی برخی تشکیلات، ردیف ها و سازمان ها را بررسی کند.
وی افزود: در گذشته هم گفته ام که ما نیازمند یک جهاد در مدیریت هزینه ها هستیم و در این زمینه باید  اصلاحات اساسی صورت بگیرد. در صورتی که این موارد رعایت شود ما می‌توانیم یک نظام بودجه‌ریزی مدرن مبتنی بر مالیات داشته باشیم.
تحقق بودجه مبتنی بر مالیات، علاوه بر  بهره گیری کارا از ظرفیت های مالیاتی، نیازمند پیگیری جدی  مدیریت هزینه های دولت است.